1 maart 2016 – Psychiater en schrijver Jan Foudraine (87) is overleden. Hij is vooral bekend als auteur van het boek Wie is van Hout? Later ging hij in de leer bij Bhagwan. Hij werd een van de bekendste aanhangers en schreef daar enkele boeken over. Tot het eind van zijn leven bleef hij als psychotherapeut patiënten zien.
Jan Foudraine was een van de grondleggers van de ‘antipsychiatrie’, die in de jaren 70 tot grote conflicten en veranderingen in de psychiatrie leidde. Kerngedachte was dat de maatschappij mensen ziek maakt door hen hun vrijheid te ontnemen.
In zijn bekendste boek, Wie is van hout? (1971), stelde Foudraine de traditionele psychiatrie ter discussie. Psychiatrische patiënten werden liefst ergens afgelegen in een bos opgesloten in een inrichting, waar ze medicijnen en andere behandelingen zoals elektroshocks kregen toegediend. Gepraat met patiënten werd er niet.
Foudraine pleitte voor meer praten, minder medicijngebruik en voor meer contact met de samenleving. Artsen moesten patiënten als gelijkwaardige mensen behandelen. Hij concentreerde zich met name op de schizofrene mens die volgens hem ten onrechte als onmondige en wilsonbekwame dingen behandeld werden (alsof ze van hout waren), waardoor ze zich volgens hem ook zo gingen gedragen.
Ik ben van hout, ik voel me behandeld als een stuk hout. Jan Foudraine over een psychiatrische patiënt
In een uitzending van Andere Tijden vertelde hij in 2014 over een hoorcollege waarin een hoogleraar de problemen van een schizofrene patiënt besprak die er op een houten krukje naast zat, maar zelf niets mocht zeggen.
“Op een gegeven moment fluisterde die man ‘ik ben van hout, ik voel me behandeld als een stuk hout’. En toen zei de professor: ‘Ach dat ben ik helemaal vergeten te zeggen, hij heeft ook een typische schizofrenen-waan. Die man denkt dat hij van hout is’.”
Volgens Foudraine wierp dat de vraag op wie er nu eigenlijk van hout was. De schizofrene man of de hoogleraar die leefde in zijn eigen waan van het onfeilbare gezag?
Swami Deva Amrito
Eind jaren 70 vertrok Foudraine naar India waar hij lange tijd verbleef bij Bhagwan Sri Rajneesh, die hem de naam Swami Deva Amrito gaf. In de jaren daarop schreef Foudraine diverse boeken over de leer van Bhagwan en over zijn ervaringen in India, zoals Oorspronkelijk gezicht: een gang naar huis (1979), Bhagwan…Notities van een discipel (1980) en Wie is van Licht(1985).
Door zijn ervaringen bij Bhagwan ging hij ook de psychiatrie anders benaderen, vanuit een mystiek-filosofische invalshoek. Zijn laatste boek Metanoia (2004) is daar het beste voorbeeld van.
Bron: nos.nl
Zie ook Hij veranderde het denken over de psychiatrie in de Volkskrant.
Dit bericht is 5561 keer gelezen.