23 februari 2021 – Een landelijk netwerk van mensen die werken aan geestelijke gezondheidszorg waarin mensen het belangrijkst zijn. En niet de regels, protocollen of gewoontes. Radicale vernieuwing langdurige ggz is 26 januari officieel gestart. Vanuit de praktijk willen deelnemers het leven en werken in de langdurige ggz (verder) vernieuwen – mét alle betrokkenen. 

In januari 2020 wordt een succesvolle bijeenkomst georganiseerd met allerlei betrokkenen uit de sector om na te gaan: is het mogelijk om in de langdurige ggz een beweging Radicale vernieuwing te starten (zoals in de verpleeghuiszorg al enkele jaren gaande is)? Er blijkt veel behoefte en dat leidt tot een notitie waarin de gezamenlijke uitgangspunten, waarden en visie voor zo een vernieuwingsbeweging in de ggz beschreven staan. Het voornemen is om in 2021 te starten met een tiental organisaties/samenwerkingsverbanden. Intussen hebben al zo’n 15 organisaties belangstelling. Ook drie Zorgkantoren, IGJ, Nza en VWS willen actief bijdragen. VWS heeft ook subsidie toegekend voor 2021 om deze beweging te stimuleren.

Het initiatief voor de beweging komt van kenniscentrum Phrenos, Trimbos-instituut en LOC Waardevolle zorg. Ook de Nederlandse ggz en Valente haakten al snel aan en gezamenlijk organiseerden de partijen wat er nodig was om de vernieuwingsbeweging te kunnen gaan starten. 26 januari was het zover, de online startbijeenkomst van Radicale vernieuwing langdurige ggz.

Landelijk netwerk
De eerste deelnemers vormen een divers landelijk netwerk. Waar zij in het land actief zijn verschilt: in steden en op het platteland, verspreid door Nederland. Ook de organisatiegrootte varieert: er doen kleine en grote organisaties mee. De achtergronden van mensen die zorg en ondersteuning krijgen verschillen per deelnemende organisatie. Van kinderen tot volwassenen en het gaat om ggz-organisaties, organisaties voor beschermd wonen, maatschappelijke opvang en combinaties daarvan. Deelnemers bieden ook forensische zorg en zorg aan mensen met verslavingsproblematiek.

Ambitie
Tijdens de bijeenkomst werd duidelijk dat de deelnemers en betrokken partijen de ambitie delen om het leven en het werken in de langdurige ggz-zorg te vernieuwen vanuit de praktijk – en met alle betrokken mensen. Om daarmee de goede initiatieven die in het land gaande zijn te versterken. Door de focus te leggen op wat voor mensen van betekenis is en hoe zij van betekenis kunnen en willen zijn voor zichzelf en voor anderen. Als je dat consistent en op alle niveaus als uitgangspunt neemt, heeft dat consequenties voor hoe je de zorg organiseert.

Zorgkantoren, IGJ, NZa, VWS
Naast de activiteiten die mensen daarvoor ondernemen in de deelnemende organisaties, gaan we in de beweging Radicale vernieuwing langdurige ggz van elkaar leren, inspiratie opdoen en vraagstukken, dilemma’s en successen delen. Als er belemmeringen zijn waar zorgkantoren, inspectie, zorgautoriteit of VWS kunnen helpen, dan willen zij graag meedenken en helpen waar mogelijk.

Motivaties
Vier organisaties hebben al aangegeven definitief mee te doen: GGZ Friesland, GGZ Noord-Holland Noord, Levantogroep en Mentrum. Vijf andere organisaties willen dit ook, maar gaan intern nog enkele zaken regelen voordat zij het besluit nemen. Vertegenwoordigers van deze organisaties zijn ook aanwezig tijdens de startbijeenkomst. En nog zes andere organisaties overwegen deelname en zullen later aansluiten. Wat hen zoal drijft om deel te nemen?

“Levanto heeft het gedachtegoed van ‘Positieve gezondheid’ omarmd”, weet Marlies Boumans, programma-manager Wet langdurige zorg. Zij vertelt verder: “Levanto heeft de visie: iedereen is onze partner, dus ook de cliënt. We zoeken altijd naar samenwerking, over eventuele schotten heen. Dit is de basis van waaruit Levanto wil werken, maar hoe je dat dan praktisch maakt is nog wel zoeken.”

De wens is te ontdekken hoe een andere mindset teweeg gebracht kan worden, bij medewerkers, naasten en cliënten. Levanto wil graag inspiratie opdoen en delen, ook als het gaat om waar men in de praktijk tegenaan loopt.

Individu voorop, niet groepen of financiering
Mentrum (onderdeel van Arkin) is al langer met een aantal projecten bezig, waarvan sommigen goed lopen en andere weerbarstig zijn. Hun motivatie om deel te nemen in deze beweging is vooral: landelijk van elkaar leren en elkaar inspireren vanuit dezelfde waarden.
Mentrum deed onderzoek naar het verhaal van de cliënt. Wat is nodig om bij cliënten aan te sluiten? Mariken de Koning is psychiater en senior onderzoeker voor Mentrum en deelt tijdens de startbijeenkomst citaten van twee cliënten, die dezelfde hulp hebben gehad. De twee voorbeelden laten zien dat de ene mens die zorg positief heeft ervaren, de ander negatief. “De voorbeelden geven aan hoe belangrijk een persoonsgerichte benadering is”, aldus Mariken. “Want ook al verbeter je dingen kwalitatief, cliënten ervaren dat niet per definitie zo. Bij deze twee voorbeelden was het interventieaanbod hetzelfde, met heel andere uitkomsten.”

De centrale uitdaging waar GGZ Noord Holland Noord voor staat is een soortgelijke, vertelt Yildiz van den Akker, directeur Maatschappelijk en Specialistisch bij GGZ Noord-Holland-Noord: “Hoe geef je vorm aan maatwerk met oog voor het individu – en gaan we niet in alleen in doelgroepen, cliëntprofielen of financieringsstromen denken? Verder is de rijkdom aan innovaties en initiatieven van alle partijen een belangrijke reden om deel te nemen. Van elkaar leren is een belangrijke meerwaarde.”

Versterken
Ook uit de motivaties van de andere deelnemers komt naar voren dat mensen werken aan geestelijke gezondheidszorg waarin mensen en kwaliteit van leven het belangrijkst zijn. En niet de regels, protocollen of gewoontes. In onderstaande video kun je de introductie van meerdere deelnemers aan de startbijeenkomst terugkijken en hun antwoord vinden op de vragen: voor welke opgave staan jij en jouw organisatie? Wat denk je te kunnen brengen? Wat hoop je te kunnen halen?

Tijdens de bijeenkomst werd duidelijk dat naast de door ieders gedeelde krachten, ook de open en kwetsbare opstelling (en het delen van dilemma’s) een kracht bleek voor de vernieuwingsbeweging. Want een belangrijke basis om (elkaar) te kunnen versterken.

Mogelijkheden na vier jaar 
Ter inspiratie voor een idee waar een beweging Radicale vernieuwing in de zorg toe kan leiden, vertelt Lia de Jongh (voorzitter Raad van Bestuur Topaz en deelnemer aan de beweging Radicale vernieuwing verpleeghuiszorg) welke impact die deelname zoal heeft op cliënten, naasten en medewerkers van Topaz. Maar ook op de organisatiecultuur.

Hoe nu verder
Mensen zijn erg benieuwd naar de samenwerking in deze beweging om ideeën uit te wisselen en om te leren hoe (verder) te kunnen vernieuwen. Er worden allerlei mogelijke vormen genoemd die daarbij behulpzaam kunnen zijn. We starten met uitwisselingsbijeenkomsten. Om te bespreken hoe een ieder de vernieuwing aanpakt en elkaar te versterken. We doen dit met de vier organisaties die al het besluit hebben genomen om deel te nemen. Geïnteresseerden uit organisaties die ook gaan deelnemen worden uitgenodigd, net als belangstellenden van de landelijke organisaties (Nederlandse ggz, Phrenos, Trimbos, Valente), zorgkantoren, IGJ en VWS. LOC Waardevolle zorg ondersteunt de beweging organisatorisch en van daaruit ook de bijeenkomsten.

Zodra meerdere organisaties gemeenschappelijke (meer specifieke) vraagstukken hebben rondom de vernieuwing kunnen ook themabijeenkomsten ontstaan.

Coördinatie
Er is zoveel enthousiasme dat er zelfs een kernteam gevormd wordt bestaande uit vertegenwoordigers van deelnemende zorgorganisaties, landelijke organisaties en LOC. Er is vanuit de zorgorganisaties voldoende interesse, zij bespreken intern of deze inzet van hen ook daadwerkelijk haalbaar is.

Vertegenwoordigers van het kersverse kernteam willen in de tweede helft van februari ook graag meteen het gesprek voeren met vertegenwoordigers van de zorgkantoren, NZa en IGJ dat 17 februari gepland staat. En met de vertegenwoordigers van de drie directies van VWS op 25 februari (Curatieve Zorg, Langdurige Zorg en Maatschappelijke Ondersteuning).

Verder willen een aantal mensen en organisaties (zoals de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie, De Nieuwe GGZ) graag betrokken worden bij de beweging – de mogelijkheden worden verder verkend.

Ook aansluiten?
Neem contact op via rvggz@loc.nl of 030 – 207 4067.

Actie-onderzoek en communicatie
Vanaf het eerste begin zullen we door middel van actie-onderzoek de effecten van Radicale vernieuwing langdurige ggz in kaart brengen. Phrenos en Trimbos nemen dat voor hun rekening. Zij bespreken periodiek de resultaten met de deelnemende organisaties, zodat onderzoek en verbeteracties elkaar versterken.

Het actie-onderzoek zal starten met in elk geval de eerste vier organisaties die al het besluit voor deelname hebben genomen (GGZ Friesland, GGZ Noord-Holland Noord, Levantogroep en Mentrum).

Via het sociale platform www.rvggz.nl kun je de ontwikkelingen bijhouden en je abonneren op de nieuwsbrief van de beweging. Maar je kunt er zelf ook meepraten. Net als via onze sociale media, graag zelfs! #radicalevernieuwingggz

Bron: clientenraad.nl

Dit bericht is 2686 keer gelezen.