31 maart 2017 – Als je opgroeit in een gezin waarbij je vader of moeder een autismespectrumstoornis heeft, kan dit behoorlijke gevolgen voor je ontwikkeling en persoonlijkheid hebben. Het is aan de buitenkant voor anderen niet te zien, maar in het gezin zal de opvoeding anders zijn dan in gezinnen waar van autisme geen sprake is.  Voor veel volwassenen is de diagnose echter (nog) niet gesteld. De laatste tijd is er steeds meer aandacht voor.

Dankzij de toename in het aantal onderzoeken naar autisme bij volwassenen en de bekendheid wat daaruit voortvloeit, lijkt het alsof er steeds meer volwassenen een diagnose autismespectrumstoornis (ASS) krijgen. Die stijging zal naar alle waarschijnlijkheid vooral te maken hebben met de verkregen informatie waar we nu , dankzij die onderzoeken, de beschikking over hebben.

De opvoeding 

De typische beperkingen die bij ASS horen, zullen in grote mate invloed uitoefenen op de opvoeding. Het niet (goed) kunnen inleven of verplaatsen in de ander, de beperking in het aangaan en onderhouden van sociale contacten, de beperkingen in de communicatie over en weer, het vasthouden aan vaste patronen, het zijn allemaal eigenschappen die het kind krijgt voorgeschoteld.  Dit gedrag beïnvloedt de ontwikkeling, het doen en denken van het kind. Ouders zijn het grote voorbeeld voor kinderen en dit gedrag kan door het kind worden overgenomen, maar er zijn ook kinderen die zich er stevig tegen gaan verzetten. Als één van de ouders een vorm van autisme heeft, is het heel goed mogelijk dat het kind zelf ook autisme heeft, of een broer/zus met autisme. Het autisme zal niet alleen invloed hebben op de opvoeding, maar ook op de relatie met de vader of de moeder, vriendschappen en op vele andere aspecten in het leven.

Geen intimiteit/gebrek aan liefde

“Bij ons thuis was er geen intimiteit, niet fysiek, niet emotioneel en ook niet spiritueel. In mijn jeugd voelde ik mij alleen op de wereld. Ik dacht dat het aan mij lag, dat ik niet slim of grappig genoeg was. Mijn moeder heeft mij nooit een knuffel gegeven. Op verjaardagen gaven we elkaar een hand.”

Het gebrekkige vermogen zich in te leven in een ander, het niet kunnen omgaan met gevoelens en emoties van zichzelf en anderen, kan ver gaan. Het kind dat van nature verlangt naar de onvoorwaardelijke liefde van de ouders, dat er troost en steun zoekt, kan zich behoorlijk in de steek gelaten voelen. De autistische ouder is zich daar waarschijnlijk niet van bewust. Ook het gebrek aan inlevingsvermogen maakt het voor de ouder blind of toch tenminste slechtziend om aan de behoeften van het kind voldoende tegemoet te komen. Ondanks dat er geen opzet in het spel is, kan het gebrek aan intimiteit verstrekkende gevolgen voor het kind hebben. Het kan leiden tot depressieve klachten, burnout, een of meerdere dwangstoornissen of andere klachten.

Eerlijkheid heeft zijn grenzen

“Perfect was niet goed genoeg. Het kon altijd beter. Ik wilde me non-stop bewijzen. Op een gegeven moment was ik helemaal op. Ik stortte volledig in. Het heeft meer dan een jaar geduurd om een burnout te boven te komen en de gevolgen daarvan zijn nu, 10 jaar later, nog steeds aanwezig en voelbaar.”

Je ouders hebben het beste met je voor. Kritiek kan opbouwend zijn, maar het is ook fijn als je gewaardeerd wordt in de dingen die je goed doet. Daar schort het in de opvoeding in een gezin waar autisme voorkomt bij (één van) de ouders vaak aan. Mensen met autisme zijn vaak buitengewoon eerlijk en dat kan ertoe bijdragen dat voor het kind de kritiek van de vader of moeder meedogenloos hard aankomt, zeker als waarderingen en schouderklopjes achterwege blijven. Het kan (op latere leeftijd ook nog) schade berokkenen, bijvoorbeeld in de vorm van een minderwaardigheidscomplex.

Tips voor kinderen waarvan een ouder autisme heeft

Informatie voor kinderen van volwassenen met autisme is er nauwelijks. De meeste informatie is bedoeld voor de ouders met kinderen met autisme, terwijl het voor de hand ligt dat (één van) de ouders mogelijk ook een vorm van autisme hebben, want autisme heeft voor het grootste (althans wetenschappelijk bewezen) deel een erfelijke oorzaak. Met weinig informatie kun je helaas ook geen toereikende tips geven.  Uit het forum ‘kinderen van autisten’ op de website van psychologiemagazine blijkt hoeveel verdriet en emotionele en psychische problemen kinderen met een ouder met autisme hebben. Het volgen van een therapie kan zinvol zijn, als je daarmee leert omgaan met de situatie en de klachten kunt verzachten die hieruit zijn ontstaan. Lotgenotencontact kan een steun zijn om alles op een rijtje (voor jezelf) te zetten. Je leert uit ervaringen en het lucht op met anderen te praten die je begrijpen en aan een half woord genoeg hebben. De Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA) organiseert sinds 2009 bijeenkomsten voor kinderen van ouders met autisme. Meer informatie over het lotgenotencontact kun je vinden op de website van de NVA onder de rubriek ‘lotgenotencontact’, ‘Kinderen-van’.  Ook kun je via info@autisme.nl  contact opnemen met de NVA voor adressen in jouw regio.

“Ik zocht therapie om uit mijn depressie te komen. Ik wilde zo graag het contact met mijn moeder herstellen en verbeteren. De therapeut zei dat ik niet op intimiteit van mijn moeder moest rekenen en dat ik die vurige wens maar eens en voor altijd los moest laten. Wat er niet is, is er niet. Een periode volgde waarin ik leerde mijn gedachten en verwachtingen zodanig bij te stellen dat ik van haar kan houden door middel van acceptatie van haar beperkingen.”

Bron: autismekenmerken.net

Dit bericht is 98714 keer gelezen.